Baby-led weaning (BLW): wat is baby-gestuurd voeden?

Baby-led weaning is een manier om vaste voeding te introduceren waarbij je baby actief betrokken is bij het eetproces. In plaats van gepureerde voeding met een lepel te geven, krijgt je kindje stukjes vast voedsel die hij zelf kan pakken, proeven en verkennen met al zijn zintuigen: aanraking, smaak, zicht en geur.

Deze methode van “autonoom voeden” wint steeds meer aan populariteit, vooral bij ouders die de motorische ontwikkeling van hun baby willen stimuleren en hem de kans willen geven om zelf verschillende voedingsmiddelen te ontdekken.

In tegenstelling tot de klassieke aanpak met gepureerde voeding, start BLW meteen met stukjes vast voedsel. Daarom is het essentieel om bepaalde voorzorgsmaatregelen in acht te nemen om de veiligheid en voedingsbehoeften van je baby te waarborgen.

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en het Gezondheidsinstituut Sciensano adviseren om pas vanaf 6 maanden te starten met vaste voeding, en dus ook met BLW. Op deze leeftijd kunnen de meeste baby’s zelfstandig rechtop zitten in een kinderstoel, wat belangrijk is om zich niet te verslikken. Ook moeten ze hun hoofd goed kunnen bewegen en interesse tonen in eten.

Niet elke baby is op exact 6 maanden klaar voor BLW. Het is belangrijk om naar de individuele ontwikkeling van je kind te kijken en, indien nodig, advies in te winnen bij je kinderarts of Kind & Gezin.

Hoe weet je of je baby klaar is voor BLW?

Je baby is klaar om zelfstandig voedsel te ontdekken als hij:

•  Interesse toont in eten en graag nieuwe dingen wil ontdekken.
•  Puur technisch gezien voorwerpen in zijn mond kan stoppen en erop kauwen.
•  Rechtop kan zitten zonder ondersteuning.

Ook als je baby al gestart is met klassieke gepureerde voeding, kan je alsnog overschakelen naar BLW. Twijfel je? Overleg dan met je kinderarts of de arts die je kind opvolgt.

Is BLW verplicht?

Nee, absoluut niet! Ouders kunnen zelf kiezen welke methode het beste bij hen en hun baby past. BLW is een optie voor wie zijn kind meer autonomie wil geven bij het leren eten, maar het is zeker geen must. Sommige ouders kiezen voor een combinatie van lepeltjesvoeding en BLW, wat ook prima werkt.

Het idee van een baby die zelf eet, kan in het begin wat spannend zijn. Daarom is het belangrijk om enkele basisprincipes en veiligheidsregels te volgen:

• Groot genoeg om vast te pakken: de eerste stukjes voedsel moeten worden aangepast aan het vermogen van het kind om te kauwen en door te slikken.
• Zacht, maar niet te zacht: baby’s van 6 maanden kunnen nog niet kauwen, maar ze pletten de stukjes met hun tong tegen het gehemelte.
• Maximaal toezicht en een zorgvuldige voorbereiding van de maaltijden zijn essentieel.

Voedings- en maaltijdideeën voor een baby van 6 maanden

Eten voor het eerst ontdekken is niet altijd gemakkelijk! Met zijn kleine handjes kan je kind onhandig zijn. Zijn motorische vaardigheden en spierstelsel zijn bovendien nog niet optimaal ontwikkeld om makkelijk te kunnen grijpen en kauwen. Bied hem dus voedsel aan dat zacht en groot genoeg is om te hanteren. Welke vorm ook (blokjes, reepjes, staafjes, enz.), de stukjes moeten - in de eerste paar maanden - in baby's gesloten vuistje passen. Pas na verloop van tijd kunnen ze worden verkleind tot de grootte van een golfbal en daarna een dobbelsteen.

Wat recepten betreft, kun je een vergelijkbare volgorde volgen als bij de klassieke methode, door eenvoudige groenten en fruit te introduceren, zoals wortels, courgettes, bloemkool, bananen of gekookte appels. Vlees moet mals zijn en in reepjes worden gesneden, terwijl brood moet worden geroosterd (of alleen de korst van het brood) om te voorkomen dat de kruim aan het gehemelte blijft plakken. Verrijkte granen daarentegen helpen om te voldoen aan de ijzerbehoeften van baby's die beginnen met BLW.

Veel ouders maken zich zorgen over het risico op verstikking. Gelukkig hebben baby’s een natuurlijke kokhalsreflex die helpt om verkeerd ingeslikt voedsel terug naar voren te duwen. Deze kokhalsreflex kan echter indrukwekkend zijn, omdat hij zelfs tot braken kan leiden. Maar hoe meer het kind leert eten, hoe minder gevoelig deze reflex zal worden. Tegelijkertijd is het mogelijk om de veiligheid van de baby te vergroten door de juiste voeding op het juiste moment te introduceren. Hier is een niet-uitputtende lijst van voedingsmiddelen die een baby van 6 maanden moet vermijden:

•  Ongeschilde groenten en fruit
•  Voedingsmiddelen die aan het gehemelte blijven kleven (zoals wit brood of sla)
•  Heel vezelige groenten zoals prei of snijbiet
•  Zeer droge of kruimelige voedingsmiddelen
•  Kleine, ronde voedingsmiddelen zoals druiven, cherrytomaten, worstjes, …
•  Rauw vlees of rauwe vis
•  Noten en gedroogde vruchten

Dat DME zo populair is bij veel ouders, komt omdat de methode zoveel voordelen biedt:

• Ontwikkeling van de fijne motoriek: oog-hand- en hand-mondcoördinatie, grijpen, precieze handgebaren, enz. Het hanteren van voedsel vergroot de motorische vaardigheden van baby's.
• Prikkeling van de 5 zintuigen: kleuren, geuren, texturen, vormen, geluiden... Eten is een onuitputtelijke bron van zintuiglijke ontdekkingen.
• Bevordert autonomie: je baby leert zijn bord zelf te beheren, net als een volwassene.
• Bevorderen van voedingsdiversiteit: de interesse van je kind stimuleren in wat hij of zij eet, levert een belangrijke bijdrage aan de smaakontwikkeling.
• Praktisch voor ouders: je baby kan grotendeels hetzelfde eten als de rest van het gezin, mits de hoeveelheden aangepast worden natuurlijk!

Er zijn echter ook enkele nadelen:

• Meer rommel: eten met de handjes betekent geknoei! Een grote slab en een afwasbare placemat kunnen helpen.
• Maaltijden duren langer: baby’s moeten de tijd krijgen om te experimenteren zodat ze deze wondere wereld zelf kunnen ontdekken.

BLW is een boeiende methode die je baby helpt om zelfstandig te eten, nieuwe smaken te ontdekken en zijn motorische vaardigheden te ontwikkelen. Het vraagt echter ook geduld, een goede voorbereiding en een zekere tolerantie voor rommel.

Wil je starten met BLW? Zorg ervoor dat je goed geïnformeerd bent, let op de veiligheid en bespreek het indien nodig met een professional, zoals Kind & Gezin of je kinderarts.