Een kraamcadeau voor grote broer of zus: goed idee?

Françoise Dolto, een Franse kinderarts en psychoanalyticus, zou de eerste geweest zijn die voorstelde om het oudste kind een cadeau te geven. Sindsdien wordt het gebruik zowel opgehemeld als bekritiseerd. Het kan een manier zijn om te zeggen “Kijk, de baby denkt aan jou, we zijn je niet vergeten” of om het kind te belonen voor zijn rol als grote broer of zus. Het is een gebruik dat steeds meer ingang vindt, maar is het echt nodig? Dolto heeft ons een aantal inzichten gegeven, maar er zijn ook nog andere invalshoeken.

Sommige kinderspecialisten, zoals Aldo Naouri, wijzen erop dat het geven van een cadeau aan het oudste kind het omgekeerde effect kan hebben. Het kan de angst om vergeten te worden juist opwekken. De baby is nog niet eens thuis en je denkt al dat je kind zich niet meer geliefd voelt. Dat tonen en uitspreken, kan het kind aan het denken zetten. Volwassenen hebben vaak de neiging om hun eigen emoties op hun kind te projecteren, terwijl kinderen de dingen vaak anders zien. Bovendien passen kinderen zich, in tegenstelling tot volwassenen, zeer makkelijk aan.

Als het oudste kind aanvoelt dat een ouder zich schuldig voelt, kan dat net de jaloezie aanwakkeren. Natuurlijk kan hij of zij jaloers zijn als de baby in mama’s armen ligt en misschien is het dat wat je als ouder wil vermijden, maar een materieel geschenk zal dat nooit goedmaken. Jaloezie is een normaal gevoel. Het kost tijd voor je oudste kind om te rouwen om het verleden waarin het enig kind was en om de huidige situatie te leren aanvaarden. Gaandeweg zal hij leren dat een broertje of zusje ook voor hem een meerwaarde kan zijn. Je kan er op andere manieren voor zorgen dat je kind zich steeds geliefd voelt.

Je kan je kind in de rol van grote broer of zus laten groeien door het al te betrekken bij de voorbereidingen. Laat hem of haar een cadeautje kiezen voor de baby, zoals een knuffeltje of slaapzakje. Vanaf een bepaalde leeftijd willen kinderen graag helpen met het klaarmaken van de babykamer of willen ze graag mee kleertjes gaan kopen. Ook als de baby er is, willen ze vaak een handje toesteken en mee zorgen voor kleine broer of zus. Vraag bijvoorbeeld om een luier te brengen of laat je kind meehelpen om de baby te wassen. Zo zal hij geleidelijk aan zijn nieuwe plekje in het gezin vinden. Let er wel op dat je hem niet altijd als een volwassene behandelt, dat zou te veel druk kunnen geven. Ook al lijkt je oudste kind plots groot, het is eigenlijk ook nog klein.

Als het kind bij de geboorte van een broertje of zusje achteruitgaat en bijvoorbeeld opnieuw bedplast, is het belangrijk om hem evenveel aandacht te geven als de kleine baby. Zeg je kind dat je hem waardeert in zijn rol als broer of zus en blijf vertellen hoeveel je van hem houdt. Stel hem steeds weer gerust en zeg dat je van hem houdt zoals hij is. Vertel over zijn eerste momenten als baby. Ook zijn leven is immers helemaal veranderd en hij heeft de steun van mama en papa nodig om vol vertrouwen verder te gaan.

Zorg er ook voor dat je regelmatig tijd met je oudste kind alleen doorbrengt. Ga wandelen, ga naar de bioscoop of speel gewoon samen. Soms zijn die gebaren meer waard dan duizend woorden.

Of je nu een geschenk koopt of niet, dat blijft een persoonlijke keuze. Het belangrijkste is dat je in gesprek gaat met je kind. Geef hem de kans jou in vertrouwen te nemen en zijn angst of jaloezie uit te spreken, hoe sterk die gevoelens ook zijn. Voorbereiding is essentieel, maar het zal moeilijke momenten niet voorkomen. De kunst is om er niet meer belang aan te hechten dan nodig is. Door alles op zijn beloop te laten, zal hij ongetwijfeld met heel zijn hart van deze baby gaan houden.