Barnsteenkleurige kettingen voor baby's: mythe of voordelen?

Barnsteenkettingen zijn gemaakt van kleine kralen van een gele fossiele hars, genaamd barnsteen of amber. Het is een babysieraad dat traditioneel gedragen wordt tussen de leeftijd van 3 maanden en 2 jaar. Er wordt gezegd dat het de pijn verlicht die hoort bij het doorkomen van melktanden. Ontdek hieronder of deze beweringen juist zijn en wat de risico's zijn van het dragen van een barnstenen babyketting.

Ouders zijn zich wel bewust van de goedaardige aard van doorkomende tandjes bij kinderen, maar vinden het moeilijk om hun baby te zien huilen en lijden. Daarom zoeken ze manieren om de pijn te verlichten voor hun baby. Ze beschouwen barnsteen als een natuurlijke remedie, vanwege de veronderstelde voordelen van de hars. Barnstenen bijtringen worden verkocht in babyspeciaalzaken, apotheken en online.

De beweringen over barnsteenkettingen voor baby's hebben te maken met de pijnstillende eigenschappen van barnsteen. Bij contact met de huid zou barnsteen pijnstillende stoffen afgeven, wat de tandpijn zou verlichten. Een ander verondersteld effect van de barnstenen halsketting is dat het ontstekingen van het tandvlees zou verminderen, waardoor baby's zich comfortabeler zouden voelen.

De barnstenen ketting zou dus kalmerend werken tijdens het doorkomen van de tandjes. Maar bij nader onderzoek blijkt tot op heden dat geen enkel wetenschappelijk onderzoek deze beweringen bevestigt. Ouders blijven mond-tot-mondreclame maken, zonder te weten dat deze pijnstillende en ontstekingsremmende eigenschappen nergens op gebaseerd zijn. Erger nog, alle professionals in de kinderzorg waarschuwen voor de gevaren van barnsteensieraden voor baby's.

Pediatrische hulpdiensten en gezondheidsdeskundigen wijzen op verschillende risico's, waaronder mogelijk dodelijke. Er zijn twee soorten risico's: wurging en het inslikken van de parels. Er zijn al veel ongelukken gerapporteerd met jonge kinderen die barnstenen sieraden om hun nek droegen. Wurging is soms fataal voor het kind, als de ketting verstrikt raakt (aan een bedhek of iets dergelijks). Een ander groot risico van barnstenen halskettingen voor baby's is het inslikken of inademen van de barnstenen parels als de halsketting breekt.

Volgens een onderzoek uit 2015 voldeed meer dan 80% van de barnstenen kettingen niet aan de veiligheidsnormen. De draad was niet sterk, er zat geen knoop tussen elke kraal, allergieën werden veroorzaakt door nep barnsteen en de sluiting was gemaakt van nikkel. Bovendien voldeed de sluiting niet aan de veiligheidsnormen. Een sluiting moet zo ontworpen zijn dat hij vanzelf opengaat als er met te veel kracht (meer dan 2,5 kg) aan getrokken wordt. Daarom zijn deskundigen op het gebied van jonge kinderen tegen het dragen van barnsteenkettingen door baby's, en meer in het algemeen tegen het dragen van sieraden (kettingen, oorbellen, armbanden) door jonge kinderen.

De amberkleurige halsketting kan als enkelband worden gedragen om wurging te voorkomen. Maar dan is het nog steeds niet veilig om een babyketting te dragen vanwege het risico dat je parels inslikt of inademt. Het is verstandiger om te kiezen voor een van onderstaande alternatieven voor barnsteen om de doorkomende tandjes van je baby te verzachten:

•  Homeopathie: bepaalde homeopathische middelen kunnen de pijn bij doorkomende tandjes verlichten. Het is belangrijk om een gezondheidsdeskundige te raadplegen om te weten welk middel je je baby het beste kunt geven.
•  Bijtringen: deze siliconen of rubberen ringen kunnen in de koelkast en bieden onmiddellijke verlichting. De kou verdooft het tandvlees waardoor de pijn afneemt.
• Siliconen tandenborstel: zachtjes het tandvlees van je baby masseren met een siliconen tandenborstel helpt om de pijn te verlichten.

Let op: als je baby ondanks deze pogingen om het te kalmeren koorts krijgt of veel pijn lijkt te hebben, wordt een medisch consult aanbevolen.

Conclusie: amberkleurige kettingen moeten door baby's met de grootste waakzaamheid worden gedragen en zouden beter helemaal niet worden gebruikt. Ze moeten voldoen aan de Belgische veiligheidsnormen voor halskettingen en om de enkel worden gedragen in plaats van om de nek. Maar de baten/risicoverhouding van de barnstenen babyketting is ongunstig. Vanwege het gebrek aan veiligheid van een amber halsketting voor baby's is het beter om de alternatieven te gebruiken.